روانشناسی شلختگی ؛ نقش بی نظمی بر سلامت روان چیست؟

روانشناسی شلختگی قابل‌بررسی است. بی‌نظمی و شلختگی روی روان ما اثرگذارند. پس آنها را دست‌کم نگیریم. قبول؟ البته همه‌چیز هم تقصیر ما نیست. واقعیت این است که در دنیایی مصرف‌گرا زندگی می‌کنیم. این دنیا به ما یاد می‌دهد که مدام بر چیزهایی که می‌خریم اضافه کنیم و مصرف‌گرا باشیم. وابستگی‌مان به اشیا و چیزهای مختلف بالاست و همیشه دورمان شلوغ است. این شلوغی متریالیستی روی زندگی‌مان اثر می‌گذارد و سبکی از شلختگی را به ما تحمیل می‌کند. اما با مرور روانشناسی شلختگی و بررسی روند مشکل می‌توانیم مدیریت و کنترل اوضاع را به‌دست بگیریم. با ما همراه باشید تا در این مقاله بیشتر درباره بی‌نظمی برایتان بگوییم.

روانشناسی شلختگی را بشناسید؛‌ بی‌نظمی یعنی چه؟

شلختگی و بی‌نظمی یعنی رخت‌بربستن نظم از یک بستر یا محیط خاص. این حالت با نوعی گیجی و سردرگمی هم همراه است. شلختگی بار روانی سنگینی هم دارد و می‌تواند موجب از بین‌رفتن نظم فکری شود. شلختگی فقط در بی‌نظمی فیزیکی معنا پیدا نمی‌کند بلکه بی‌نظمی و آشفتگی در روابط اجتماعی یا عاطفی، مشکلات اقتصادی و هرآنچه که در زندگی از نظم و کنترل خارج شود هم شلختگی محسوب می‌شود.

تعریف وسیع‌تر شلختگی و بی‌نظمی

همان‌طور که پیش‌تر هم گفته شد، روانشناسی شلختگی به ما می‌گوید که این حالتِ بی‌نظمی فقط معطوف به به‌هم‌ریختگی‌های فیزیکی دور و اطرافمان نیست. بلکه ماجرا از این قرار است که گاهی نابه‌سامانی‌های روان هم شلختگی محسوب می‌شوند. برای نمونه، داشتن عادت‌های بد، افکار منفی، روابط نابه‌سامان و… هم شلختگی به بار می‌آورند. در واقع، هرآنچه که ما را از بدل‌شدن به نسخه بهتری از خودمان بازدارد، عاملی از عوامل شلختگی و بی‌نظمی است.

از مصداق‌های دیگر بی‌نظمی و شلختگی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• نداشتن مکان زندگی مناسب؛
• نداشتن هدفی خاص برای دنبال‌کردن در زندگی؛
• داشتن وسایل متعددی که نیاز به تعمیر و رسیدگی دارند؛
• خارج‌شدن کنترل و مدیریت امور و برنامه‌های زندگی از دست.

اثرات شلختگی بر سلامت روان چیست؟

شلختگی چه به شکل فیزیکی باشد و چه روانی باعث می‌شود که قدرت تصمیم‌گیری در زندگی کاهش پیدا کند و انرژی برای انجام کارهای مفید و مختلف به‌شدت از دست برود. بهره‌وری که از زندگی برود، مشکلات عدیده‌ای نمایان خواهند شد. برای نمونه، فرد که دچار شلختگی است، دیگر نمی‌تواند از انرژی و نقاط مثبت خود به‌درستی بهره ببرد. چرا؟ چون مدیریت و کنترلی روی رفتارها و امور مختلف زندگی‌اش ندارد. همین موضوع بهره‌وری و هدف‌مندی را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد.

بالاگرفتن میزان نابه‌سامانی‌ها در زندگی هر فرد و شلختگی افراطی باعث می‌شود که کنترل همه امور از دست خارج شود و احساس دلهره و استرس روی زندگی سایه بیاندازد. چنین چیزی برای سلامت روان بسیار خطرناک است. روانشناسی شلختگی نشان می‌دهد که تجمع انرژی‌های منفی ناشی از بی‌نظمی و بی‌برنامگی مسیر زندگی را رو به جاده‌ای از تباهی‌ها پیش می‌برد.

روانشناسی شلختگی درباره اثرات بی‌نظمی بر زندگی اجتماعی چه می‌گوید؟

کسی که مدیریتی روی امور ذهنی خود ندارد و سراسر روانش را آشفتگی و بی‌نظمی پر کرده است، به‌خوبی نمی‌تواند روابط خود را مدیریت کند. در نتیجه، زندگی‌اش در اجتماع هم با مشکلات زیادی روبه‌رو خواهد شد.

بی‌نظمی و شلختگی باعث می‌شود که فرد نتواند مدیریت درستی روی برنامه‌هایش داشته باشد. چنین فردی نه زمان مناسب برای تفریح دارد، نه برنامه‌ریزی درستی برای پول‌ها و امور مالی‌ و نه ابعاد دیگر زندگی‌اش.

حتی خانه و زندگی فرد نامنظم هم درست و مناسب نخواهد بود و همه این‌ها باعث می‌شود که نوعی انجماد و مردم‌گریزی در او به‌وجود بیاید. انجماد و تنهایی روی روابط اجتماعی فرد بی‌نظم اثرات نامطلوبی خواهد گذاشت. بنابراین، شناسایی روانشناسی شلختگی مهم است و به کمک آن می‌توان بهتر زندگی را پیش برد.

شلختگی به چه چیزهای دیگری منجر می‌شود؟

شلختگی عوارض و عواقب بد زیادی دارد. یکی از نتایج آن، تمایل به انباشته‌کردن چیزهای مختلف است. کسی که بی‌نظم است، برنامه امور مختلف زندگی از دستانش خارج می‌شود. بنابراین، مدام احساس خلأ در وجودش هست و چیزی در سرش به او می‌گوید که برای جبران عقب‌ماندگی‌ها باید به انباشته‌کردن بپردازد.

برای نمونه، این انباشتگی هم در وسایل خانه‌اش دیده می‌شود هم در هارد رایانه و اطلاعاتش و هم در ذهن و مغزش. کسی که دچار انباشتگی برنامه‌ها، افکار، اطلاعات، وسایل و… می‌شود، فشار زیادی را تحمل می‌کند و آسیب زیادی می‌بیند. پس در روانشناسی شلختگی به عواقب این بی‌نظمی پرهیاهو هم دقت کنید.

با شناخت روانشناسی شلختگی از زندگی خود محافظت کنید

کلاس‌ها و دوره‌های مختلفی برای مبارزه با شلختگی و یادگرفتن آیین برنامه‌ریزی وجود دارد. اما واقعیت این است که تنها زمانی می‌توانید به مشکل شلختگی خود غلبه کنید که تصمیم بگیرید، عمیقا و به‌طور شفاف نگاهی به زندگی‌تان داشته باشید و ببینید که اوضاع از چه قرار است؟ چه کرده‌اید و چرا کنترل امور از دستانتان خارج شده است. از خودتان سوالات زیر را بپرسید و صادقانه به آنها جواب بدهید:

• بی‌نظمی چطور مانع از رشدتان در زندگی شده و چه چیزهایی را از شما گرفته است؟
• به راه‌های رهایی از بی‌نظمی فکر کرده‌اید؟ می‌دانید که چطور باید از این وضع خلاص شد؟
• نخستین گامی که باید برای برون‌رفت از وضعیت فعلی‌تان بردارید، دقیقا چیست؟

بعد از شناخت روانشناسی شلختگی باید به اقدامات زیر هم فکر کنید:

1. خود را از شر چیزهای اضافی که در خانه انبار کرده‌اید، رها کنید.
2. کمدهایتان را مرتب کنید و ترتیبی مناسب در نظر بگیرید. برای نمونه، کمد لباس‌هایتان را براساس فصل مرتب کنید.
3. از خرید چیزهای غیرضروری خودداری کنید و حواستان باشد، اگر چیزی در منزل دارید، دیگر مشابه آن را نخرید.
4. برای تمیزکردن و نظافت منزل و خودتان وقت بگذارید و استراتژی داشته باشید؛ یعنی براساس برنامه پیش بروید.
5. از فضای مجازی دوری کنید. این فضا انباشتگی اطلاعات برایتان به همراه می‌آورد؛ آن هم اطلاعاتی که معمولا به درد نمی‌خورند.
6. با دوستان و اقوامی در ارتباط قرار بگیرید که شما را دوست دارند و در مسیر تغییر به شما کمک می‌کنند.

در آخر

با شناخت روانشناسی شلختگی می‌توانید در برابر آن کوتاه نیایید و مشکلاتتان را حل کنید. شاید باورتان نشود که نظم فکری و فیزیکی چه تاثیرات فوق‌العاده‌ای روی زندگی‌تان می‌گذارد. این را هم در نظر بگیرید که گاهی برای نجات از وضعیت آشفتگی ذهنی نیاز به کمک مشاوران حوزه فردی دارید.

مشاوران به شکل‌های مختلف از جمله جلسات حضوری و آنلاین به شما کمک می‌کنند که مشکلاتتان را حل کنید و کنار بگذارید. این راه را هم در نظر داشته باشید.

برگرفته از: https://www.verywellmind.com